Her şey 1932 yılında Massachusetts Genel Hastanesi’nde hamile bir hanımın amniyotik sıvı embolisi nedeniyle kaybedilmesiyle başladı.
“O geceki uzun nöbetimde aklıma şu fikir geldi; eğer hastanın kardiyopulmoner fonksiyonları ekstrakorporeal bir dolaşım yöntemi ile kontrol altına alınabilseydi, hastanın kurtulma şansı olabilirdi” diyen Dr. John H. Gibbon 20 yıllık bir araştırma/çalışma sonucu ilk kalp akciğer makinasını geliştirdi. Dr. Gibbon’un geliştirdiği kalp akciğer makinası kullanılarak 6 Mayıs 1953 tarihinde Jefferson College Hastanesi’nde kardiyopulmoner bypass tekniği ile ilk açık kalp cerrahisini gerçekleştirilmiş ve tabii beraberinde perfüzyon mesleği de doğmuş oldu. Günümüzde perfüzyon teknolojileri, artık sadece kardiyovasküler ameliyatlarda değil, ameliyat sonrası ekstrakorporeal dolaşım desteği ihtiyacı olan ileri evre kalp yetmezliği durumunda organ nakline kadar “geçici” ya da “kalıcı” tedavi yöntemi olarak günbegün artan sıklıkta kullanılmaktadır. Hatta perfüzyon, acil servislerden farklı yoğun bakım üniteleri gibi cerrahi dışı bir çok branşta yeni çalışma alanları bulmaktadır.
Başlangıçta usta-çırak yöntemiyle başlayan perfüzyonist eğitimi zamanla yasal düzenlemelerle akademik düzeye taşınmıştır. Türkiye’de de 26 Nisan 2011 tarihinde yayımlanan bir yasa ile perfüzyon eğitiminin “perfüzyon alanında lisans eğitimi veren fakülteler veya diğer lisans eğitimleri üzerine perfüzyon alanında yüksek lisans” düzeyinde olması şartı getirilmiştir.
Günümüz itibarıyla Türkiye’de perfüzyon eğitimi lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde verilmektedir. Perfüzyon eğitiminin akademik düzeye taşınması ve perfüzyon alanında hızla artan bilgi birikimi, perfüzyonistlerin bu birikimlerini bilimsel ortamda paylaşmaları ve akademik ilerlemelerine imkân sağlayacak bir mecraya olan ihtiyacı ortaya çıkartmıştır.
Usta-çırak ilişkisiyle başlayıp akademik platforma ulaşan perfüzyon mesleğine ve perfüzyonistlere, bu bayrağı daha da ileriye taşımalarına imkan sağlamak ve yeni bir ufuk kazandırmak gerekiyor idi. Bağımsız ve tarafsız bir vizyonla, sadece perfüzyon camiasına katkı sağlamak amacı ile yayın hayatına başlamış olan Türk Klinik ve Kardiyovasküler Perfüzyon dergisi umarız ülkemiz perfüzyonistleri ve perfüzyon mesleği için gerçekten faydalı bir başvuru kaynağı olacaktır.
Derginin fikir babaları olan Prof. Dr. Ali Kocailik ve Perfüzyonist Tarık Demir’e çok kıymetli düşünceleri, emekleri ve devam edecek olan katkıları için içtenlikle teşekkür ederim.
Prof. Dr. Ali Can Hatemi
Kaynaklar
1Yap M, Debenham L, Kew T, Chatterjee SR, Allotey J, Stallings E, et al. Clinical manifestations, prevalence, risk factors, outcomes, transmission, diagnosis and treatment of COVID-19 in pregnancy and postpartum: A living systematic review protocol. BMJ Open 2020;10:e041868.
2Zambrano LD, Ellington S, Strid P, Galang RR, Oduyebo T, Tong VT, et al. Update: Characteristics of Symptomatic Women of Reproductive Age with Laboratory-Confirmed SARS-CoV-2 Infection by Pregnancy Status - United States, January 22-October 3, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:1641-7.
3Gajbhiye RK, Sawant MS, Kuppusamy P, Surve S, Pasi A, Prusty RK, et al. Differential impact of COVID-19 in pregnant women from high-income countries and low- to middle-income countries: A systematic review and meta-analysis. Int J Gynecol Obstet 2021;155:48-56.
4Lokken EM, Walker CL, Delaney S, Kachikis A, Kretzer NM, Erickson A, et al. Clinical characteristics of 46 pregnant women with a severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 infection in Washington State. Am J Obstet Gynecol 2020;223:911.e1-911.e14.
5https://www.who.int/en/activities/tracking-SARS-CoV-2-variants/
6Siqueira TS, Souza EKG, Martins-Filho PR, Silva JRS, Gurgel RQ, MTropMed LEC, et al. Clinical characteristics and risk factors for maternal deaths due to COVID-19 in Brazil: A nationwide population-based cohort study. J Travel Med 2022:taab199.
7Aslam J, Masroor M, Mehmood Q-U-A, Arshad M, Jabeen S, Mushtaq MA. Maternal Mortality with SARS-COV-2 during its 4th Wave in Pakistan: The Vaccine Paradox and Pregnancy. J Coll Physicians Surg Pak 2022;32:119-21.
8Torres-Torres J, Martinez-Portilla RJ, Espino-y-Sosa S, Estrada-Gutierrez G, Solis-Paredes JM, Villafan-Bernal JR, et al. Comorbidity, poverty and social vulnerability as risk factors for mortality in pregnant women with confirmed SARS-CoV-2 infection: analysis of 13 062 positive pregnancies including 176 maternal deaths in Mexico. Ultrasound Obstet Gynecol 2022;59:76-82.
9Diagnostic testing for SARS-CoV-2. WHO, Interim guidance 2020:20.
10Mahajan N, Kesarwani S, Salunke C, Kumbhar P, Yenkure P, Shaikh J, et al. Clinical presentation, pregnancy complications and maternal outcomes of SARS-CoV-2 infection in pregnant women during the third wave of COVID-19 in Mumbai, India. Int J Gynaecol Obstet 2021;153:176-9.
11Engjom H, van den Akker T, Aabakke A, Ayras O, Bloemenkamp K, Donati S, et al. Severe COVID-19 in pregnancy is almost exclusively limited to unvaccinated women - time for policies to change. Lancet Reg Heal Eur 2022;13:100313.
12Donati S, Corsi E, Maraschini A, Salvatore MA, Group IW. SARS-CoV-2 infection among hospitalised pregnant women and impact of different viral strains on COVID-19 severity in Italy: a national prospective population-based cohort study. BJOG 2022;129:221-31.
13Shiehzadegan S, Alaghemand N, Fox M, Venketaraman V. Analysis of the delta variant B. 1.617. 2 COVID-19. Clin Pract 2021;11:778-84.
14https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/variants-concern
15Islam N, Ebrahimzadeh S, Salameh J-P, Kazi S, Fabiano N, Treanor L, et al. Thoracic imaging tests for the diagnosis of COVID-19. Cochrane Database Syst Rev 2021;3:CD013639.
16Tekin AB, Yassa M. Implementation of lung ultrasound in the triage of pregnant women during the SARS-CoV-2 pandemics. Artif Intell Med Imaging 2021;2:56-63.
17Soldati G, Smargiassi A, Inchingolo R, Buonsenso D, Perrone T, Briganti DF, et al. Is There a Role for Lung Ultrasound During the COVID-19 Pandemic? J Ultrasound Med 2020;39:1459-62.
18Gil-Rodríguez J, de Rojas JP, Aranda-Laserna P, Benavente-Fernández A, Martos-Ruiz M, Peregrina-Rivas J-A, et al. Ultrasound findings of lung ultrasonography in COVID-19: a systematic review. Eur J Radiol 2022;148:110156.
19Kalafat E, Prasad S, Birol P, Tekin AB, Kunt A, Di Fabrizio C, et al. An internally validated prediction model for critical COVID-19 infection and intensive care unit admission in symptomatic pregnant women. Am J Obstet Gynecol 2022;226: 403.e1-403.e13.
20Kuzan TY, Murzoğlu Altıntoprak K, Çiftçi HÖ, Kuzan BN, Yassa M, Tuğ N, et al. Clinical and radiologic characteristics of symptomatic pregnant women with COVID-19 pneumonia. J Turk Ger Gynecol Assoc 2021;22:196-205.
21Yassa M, Yassa A, Yirmibeş C, Birol P, Ünlü UG, Tekin AB, et al. Anxiety levels and obsessive compulsion symptoms of pregnant women during the COVID-19 pandemic. Turk J Obstet Gynecol 2020;17:155-60.
22Tug N, Yassa M, Köle E, Sakin Ö, Köle MÇ, Karateke A, et al. Pregnancy worsens the morbidity of COVID-19 and this effect becomes more prominent as pregnancy advances. Turk J Obstet Gynecol 2020;149-54.
23Kalafat E, Yassa M, Koc A, Tug N, TULIP collaboration. Utility of lung ultrasound assessment for probable SARS-CoV-2 infection during pregnancy and universal screening of asymptomatic individuals. Ultrasound Obstet Gynecol 2020;56:624-6.
24Guidelines: H to C the C-19 T, Panel. C-19 TG. Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Treatment Guidelines 2019;2019.
25https://www.trthaber.com/haber/gundem/16-ilde-delta-varyanti-goruldu-yogunluk-istanbulda-590628.html
26https://tr.euronews.com/2021/08/20/sagl-k-bakan-koca-delta-varyant-turkiye-de-yuzde-90-gect